Ayıp halinde alıcının hakları;
- Sözleşmeden dönme hakkı
- Bedelin indirilmesini isteme hakkı
- Ayıplı malı ayıpsız benzeri ile ücretsiz değiştirilmesini isteme hakkı
- Aşırı bir masraf gerektirmiyor ise satılanın ücretsiz onarımını isteme hakkı
- Herhalde zararın tazminini isteme hakkı
1) Sözleşmeden dönme hakkı:
Malı alıkoymak alıcının yararına değil ise alıcı sözleşmeden dönme yolunu seçmelidir. Dönme hakkı kullanıldığında taraflar birbirlerinden aldıklarını geri vermekle yükümlüdür.
Dönme halinde satıcı ve alıcının yükümlülükleri;
- Alıcı teslim aldığı malı elde ettiği yararlarla birlikte satıcıya geri vermekle yükümlüdür.
- Satıcı daha önce kendine ödenen bedeli faizi ile birlikte geri vermek zorundadır.
- Satıcıdan yargılama giderleri ile satılan için yapmış olduğu giderlerin ödenmesinin istenmesi
2) Bedelin indirilmesini isteme hakkı:
Alıcı satılanı elinde tutmak niyetinde ise ayıp nedeni ile malın değerinde oluşan zararı satıcıdan talep edebilir. Ancak bazen alıcı, bedelin(semerenin) indirilmesi hakkını seçmek zorunda kalabilir. TBK 227/IV hükmüne göre, alıcı dönme hakkını kullanmasına rağmen durum bu hakkın kullanılmasını haklı göstermiyorsa, satış bedelinin indirilmesine karar verebilir. Burada sözleşmeden dönme halinde alıcının elde edeceği yararın az, satıcının uğrayacağı zararın çok olması karşısında dönme amaca aykırı olacağı için bedelden indirim yapma yolunu seçebilir.
Bedelden indirilecek miktar, bedele çok yakın veya eşitse alıcı bedelin indirilmesi hakkını değil dönme veya satılanın ayıpsız bir benzeriyle değiştirilmesini isteme hakkını kullanabilir.
3) Ayıplı malı ayıpsız benzeri ile ücretsiz değiştirilmesini isteme hakkı:
Satılan malın değiştirilmesi, TBK 227/V hükümlerine göre dönme hakkının kullanılmasının mümkün olduğu durumlarda talep edilebilir. Satıcı da bazı durumlarda değiştirmeyi önererek alıcının taleplerinden kurtulabilir TBK 227/III gereği.
4)Ücretsiz onarım (Tamir) hakkı:
Alıcı dilerse aşırı masraf gerektirmediği takdirde ücretsiz onarım hakkını kullanabilir. Eğer malın onarımı aşırı bir masraf gerektiriyorsa ya da onarımı mümkün değilse, alıcı diğer seçimlik haklarını kullanabilir. Onarım masraflarına satıcı katlanır. Onarım süresi hakkında TBK’da net bir süre belirlenmemiştir fakat TKHK’da net bir süre ön görülmüştür. Bu süre talebin yöneltilmesinden itibaren azami 30 iş günüdür. Bu süre içinde satıcı gerekli işlemleri yapmazsa alıcı diğer seçimlik haklarına başvurabilir.
Alıcı ya da tüketici, seçimlik haklardan birini kullandıktan sonra artık bundan cayarak diğer haklardan birini kullanamaz. Fakat tüketici ücretsiz onarım hakkını kullandıktan sonra mal tekrardan arızalanırsa ya da onarımının mümkün olmadığı anlaşılırsa bu durumlarda diğer haklarına başvurabilir.
- Zararın tazminini talep hakkı:
Alıcı 4 seçimlik hakkından birini kullanıp + zararın tazminini isteyebilir. Bu zararlar ayıp dolayısı ile ortaya çıkan zararlar olmalıdır.
Alıcı hiçbir seçimlik hakkına başvurmayıp, borcun gereği gibi ifa edilmemesine dayanarak tazminat talep edebilir.